Bilim Kurulu üyesinden normalleşme uyarısı: İllerdeki vakalar artarsa iki haftayı beklemeye gerek yok, hemen kapatılabilir

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı, Halk SaÄŸlığı Anabilim Dalı BaÅŸkanı ve SaÄŸlık Bakanlığı Toplum Bilimleri Kurulu üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi Ä°lhan, CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan'ın ayrıntılarını açıkladığı yeni 'kontrollü normalleÅŸme' dönemine iliÅŸkin deÄŸerlendirmelerde bulundu. Prof. Dr. Ä°lhan, yeni sınıflandırma sistemi ile illerin 4 kategoride deÄŸerlendirildiÄŸini anımsattı. Ä°lhan, illerde deÄŸerlendirme kriterinin sadece 100 binde vaka sayısı olmadığını, illerdeki yoÄŸun bakımdan tutun yatak sayısı, PCR pozitifliÄŸi gibi pek çok bileÅŸeni bir arada tutan bir yaklaşım söz konusu olduÄŸunu kaydetti. 'REHAVET OLURSA ÇARPAN ETKÄ°SÄ°YLE ARTAR' Prof. Dr. Ä°lhan, bazı illerde kırmızı renkte kümeleÅŸme olduÄŸuna dikkat çekerek, 'Özellikle Karadeniz bölgesinde bunu gözlemliyoruz. Bu illerimizde birbirine geçiÅŸler çok fazla. Ä°nsanlar hafta içi, hafta sonu birbirlerine gidiyorlar, bu da tabii virüsün yayılmasına sebep oluyor. Virüsün yayılmasında mutant virüs de söz konusu olabilir; ama bu denli yüksekliÄŸi açıklayacak kadar bir mutant virüs söz konusu deÄŸil. Bu illerde, illerin yöneticileri deÄŸerlendirme yaparak, o illerde filyasyon sonuçlarına göre riskin daha bol olduÄŸu yerleri tespit edip, buna göre ilerlerseler çok kısa zaman içinde, 2 hafta sonraki deÄŸerlendirmede daha alt renge doÄŸru yol alırlar. Mavi renkli illerimiz de daha farklı bir renge, hatta aniden kırmızıya doÄŸru yol almamak için ÅŸu an hangi önlemi aldılarsa, daha iyisini almaları için çaba sarf etmeleri gerekiyor. GeldiÄŸimiz noktada geçtiÄŸimiz haziran, temmuz, aÄŸustos aylarında ÅŸahit olduk; eÄŸer bir ilde önlemler alınmaz ve aniden bir rehavet söz konusu olursa vaka sayısı çarpan etkisiyle artıyor. Bugün mavi olan illerimiz, iki hafta sonra baktığınızda sarı, turuncuya doÄŸru da dönebilirler. Mavi renk olmak, 'maskeyi çıkartalım, fiziksel mesafeye uymayalım, her yer açıldı gidelim sıkışık oturalım' anlamına gelmiyor' diye konuÅŸtu. SaÄŸlık Bakanlığı Toplum Bilimleri Kurulu üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi Ä°lhan. 'Ä°KÄ° HAFTADAN DAHA ERKEN DE DEÄžERLENDÄ°RME YAPILABÄ°LÄ°R' Prof. Dr. Ä°lhan, her hafta risk durumuna göre illerin kategorilerinin yeniden tespit edilerek, iki haftada bir güncellenecek normalleÅŸme uygulamasının ilin risk durumuna göre daha erken de yapılabileceÄŸini kaydetti. Ä°lhan, 'Baktık illerimiz kırmızıda sebat ediyor, diÄŸer kırmızı renkli illerimiz benzer önlemler ile vaka sayılarını azalttılar, o ilimizde çok daha sert önlemler söz konusu olabilir. ÖrneÄŸin hafta içi sokaÄŸa çıkma zamanları yine daha da kısıtlanabilir, ilçeler, mahalleler, sokaklar kapatılabilir. ÖrneÄŸin bu hafta sonu baktınız mavi renkli ilimizde istenmeyen görüntüler oluÅŸtu, insanlar kurallara uymadılar, iÅŸletmeler hıncahınç doldu. Biliyorsunuz 3-4 gün sonra vakalara yansıyor, yeni vaka sayısı çok arttı. Elbette 'iki hafta beklenecek' diye bir ÅŸey yok, hemen Ä°l Umumi Hıfzıssıhha Kurulu karar alıp, o ilde bu olumsuz gidiÅŸatı önlemek için önlemler alabilir, il içerisinde ilçeleri kapatma, açılan restoranları, kafeleri kapatma yaklaşımını benimseyebilir' ifadelerini kullandı. 'Ä°LLER ARASI GEÇÄ°ÅžTE AÅžI KONTROLÜ OLABÄ°LÄ°R' Prof. Dr. Ä°lhan, ÅŸehirlerarası kısıtlamanın uygulanıp uygulanmayacağına iliÅŸkin, 'Baktığımızda bazı illerimiz farklı renklerdeki illerle çok sınırdalar. ÖrneÄŸin UÅŸak, çevresindeki illerden farklı renkte, Sakarya, Adıyaman farklı renkte, olumlu ya da olumsuz anlamda; bu illerden geçiÅŸleri engellemek ile ilgili bir kısıtlama ÅŸu an söz konusu deÄŸil. Ama illerimizin yöneticileri, gerek vaka sayısı düÅŸük, gerekse yüksek illerde iller arası kısıtlama uygulayabilirler. Ä°le giriÅŸ çıkışlarla ilgili çeÅŸitli kısıtlamalar koyabilirler. Aşı olup olmadığına bakabilirler, HES kodu sorgulayabilirler; bunların hepsi uygulanabilecek ÅŸeyler. Ä°l Umumi Hıfzıssıhha Kurulu, tam yetkili. Ä°l yöneticileri, kendi illerinin dahil olduÄŸu risk grubunda daha olumsuz bir yere doÄŸru gidiÅŸ olmaması için ile giriÅŸ çıkışta devletin o sırada yaptığı aşılama sırasına göre, kiÅŸilerin aşı olup olmadığını sorgulayabilir, HES kodu sorgulayabilir' diye konuÅŸtu.

Bir önceki yazımız olan Sakarya'da vakaların yarısından fazlası ev ortamında buluşmadan kaynaklanıyor başlıklı makalemizde Çetin Oktay Kaldırım, Güncel ve Kaynarca hakkında bilgiler verilmektedir.